Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаар Монгол Улсад олгогдсон ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлийн нөхцөл байдлын талаар хэлэлцэж, холбогдох шийдвэрийг гаргалаа. Энэ талаар Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням танилцуулав.
Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдиннямын мэдээлснээр өнөөдрийн байдлаар улсын хэмжээнд ашигт малтмалын ашиглалтын 1768, хайгуулын 973, нийт 2741 тусгай зөвшөөрөл хүчин төгөлдөр бүртгэлтэй байна.
Ашигт малмталын ашиглалтын лиценз нь нийт газар нутгийн 1.3 хувийг, хайгуулын лиценз нь 3.1 хувийг эзэлж байгаа бол улсын газар нутгийн 80 орчим хувь нь тусгай хамгаалалттай болон нөөцөд хамаарч, ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл олгох боломжгүй аж.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсгийг Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням ахалж холбогдох хууль, татвар, бүртгэлийн байгууллагуудын төлөөлөл оролцоно. Ажлын хэсэг тусгай зөвшөөрлийн олголт, шилжилт хөдөлгөөний түүх, одоогийн эзэмшигчид, ашиглалтын хугацаанд төлсөн Ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр (АМНАТ)-ын орлого, улсын төсөвт төвлөрүүлсэн хэмжээ зэрэг мэдээллийг нарийвчлан шалгах талаар мэдээллээ.
Сайд Г.Дамдинням энэ үеэр “Бид лицензийн хөдөлгөөнд ямар хүмүүс, ямар байдлаар оролцож байгааг, хайгуулын лицензээс уурхай болтлоо ямар процесс явагддаг, олонд ил болсон ордуудын нөхцөл байдал ямар байдлаар өрнөдгийг дэлгэрэнгүй мэдээлэх болно. Ингэснээр Ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр (АМНАТ) шударга хуваарилагдаж байгаа эсэхийг тодорхой харах боломжтой.
Уул уурхайн салбар бол орлогыг бий болгодог салбар. Гэвч энэ орлого хэрхэн хуваарилагдаж байгаагаас хамгийн гол асуудал үүсдэг. Орлогын хуваарилалт нь тухайн газар нутгийн иргэдэд ашигтай эсэх, нөхөн төлбөр авч байна уу гэдэг асуудлаас улбаалан орон нутгийн ард иргэд энэ салбарыг дэмжих гол үзүүлэлт болдог.
Өнгөрсөн хугацаанд салбар энэ асуудлыг олон нийтэд ил, мэргэжлийн түвшинд тодорхой илэрхийлээгүй явсны үр дүнд нийгэмдээ бүрэн хүлээн зөвшөөрөгдөөгүй байдал руу орсон байна.
Өнөөдөр Монгол Улсад орж ирж байгаа 100 доллар тутмын 95 нь уул уурхайн салбартай холбоотой байхад энэ салбарын нийгэм дэх нэр хүнд маш муу, дэмжлэггүй байна. Тиймээс үнэн зөв мэдээлэл өгөх чиглэлд салбарын яам онцгой анхаарч ажиллана" гэлээ.
Эх сурвалж: АҮЭБЯ
